دکترحسن یزدان پناه به بررسی آفت کشها در محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت: میزان سموم کشاورزی و سایر سموم موجود در محصولات تولید شده در داخل و فرآوردههای وارداتی به طور روتین توسط سازمانهای نظارتی پایش میشود.
وی بررسی فلزات سنگین در محصولات کشاورزی و غذایی را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: خوشبختانه برای بررسی حدود مجاز این سموم هم برنامههای مدونی تدوین و اجرایی شده است و میزان این سموم در انواع محصولات ارزیابی و پایش میشود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره مشخصات محصولات غذایی کشاورزی استاندارد، اظهار کرد: بر اساس استانداردهای جهانی سه اصل سلامت، کیفیت و اصالت مواد غذایی برای اطمینان از استاندارد محصولات کشاورزی بررسی میشود.
وی با بیان این که امروزه بررسی سلامت محصول کشاورزی از اهمیت ویژه ای برخورداراست، ادامه داد: به طور مثال برای بررسی محصولی مانند زعفران علاوه بر سلامت، اصالت محصول و محل تولید نیز مورد بررسی قرار میگیرد. اگر زعفرانی مثلا محصول استان مرکزی است و ادعا شود که مثلا در استان خراسان تولید شده در واقع این محصول اصیل نبوده و از نظر سازمانهای بین المللی امکان فروش ندارد.
محصول تقلبی چیست؟
دکترای سم شناسی و دارو شناسایی دانشگاه، ادامه داد: درمورد اصالت فرآوردههای کشاورزی موضوع سلامت کاملا از بحث اصالت جداست، ممکن است فرآوردهای کاملا سالم و منطبق با استانداردهای بین المللی تولید شده باشد ولی محل تولید به اشتباه درج شده باشد، لذا براساس قوانین، این محصول تقلبی محسوب می شود و امکان خرید و فروش ندارد.
یزدان پناه با تاکید بر این که امروزه دنیا به دنبال این موضوع است که اصالت محصولات را بررسی کند، خاطرنشان کرد: اگر چنانچه ادعا شود عسل تولید شده از گیاهی مثل گون است ولی بعد از بررسیها مشخص شود این فرآورده به گیاه دیگری تعلق دارد؛ حتی اگر سلامت آن مشکلی نداشته باشد باز هم از نظر قانون بین المللی این محصول تقلبی است.
وی یادآور شد: برای زمانی طولانی در صنعت فرآوردههای کشاورزی صرفا کیفیت محصول مد نظر بود و در مرحله بعد علاوه بر کیفیت، سلامت مواد غذایی در محصولات تولید شده نیز مورد توجه قرار گرفت، اما در سالهای اخیر اصالت مواد غذایی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار شده است.
وی با بیان این که برای بررسی اصالت موادغذایی از تکنولوژی های بروز دنیا بهره برده می شود، تاکید کرد: در دو سال گذشته در کشورهای اروپایی موضوعی که بیش از سایر موارد دچار آسیب شده اساسا اصالت مواد غذایی بوده است؛ چرا که مابقی موارد سلامت قابل ارزیابی دقیق است ولی اصالت غذا ممکن است در برخی حوزهها دچار چالش شود.
معاون پژوهشی دانشکده داروسازی، ادامه داد: اولین گام بررسی سلامت محصولات غذایی وفرآورده های غذایی، اصالت محصول است، در مراحل بعدی کیفیت، سلامت و میزان آلایندهها نیز بررسی میشود.
مشتریان حق دارند که در ازای پولی که پرداخت می کنند، محصولی سالم و با اصالت دریافت کنند
وی با اشاره به این که قوانین مربوط به کیفیت، اصالت و سلامت غذا به صورت جدی دنبال می شود اضافه کرد: مشتری حق دارد که در ازای پولی که پرداخت می کند، محصولی سالم و با اصالت دریافت کند.
وی با بیان این که محصولات غذایی که تولید می شوند باید عاری از آلاینده ها باشند، گفت: محصولات و فرآوردههای کشاورزی باید بدون آلایندهها باشند و یا میزان این مواد پایینتر از حدود مجاز وضع شده باشد، همچنین کاملا مشخص باشد که این محصولات در کدام منطقه جغرافیایی تولید شدهاند، بنابراین سلامت مواد غذایی قسمتی از یکپارچگی تولید را به خود اختصاص میدهد.
کیفیت، سلامت و اصالت؛ اصول یکپارچگی غذای سالم
معاون پژوهشی دانشکده داروسازی، ادامه داد: کیفیت، سلامت و اصالت محصولات غذایی تعیین می کند که این محصولات میتوانند توسط مصرف کننده استفاده شود یا خیر.
وی با بیان این که اگر قصد داشته باشیم صرفا موضوع سلامت مواد غذایی را مورد بررسی قرار دهیم، مهمترین آلایندهها، آلایندههای شیمیایی و میکروبی هستند، توضیح داد: خوشبختانه استانداردهای ملی حدود مجاز این آلاینده ها در کشور ما تدوین شده و توسط سازمان ملی استاندارد، سازمان دامپزشکی کشور، سازمان عذا و دارو و وزرات بهداشت به طور دقیق اجرا میشود.
سلامت مواد غذایی در چه مبادی کنترل میشود؟
عضو هیئت علمی دانشگاه، ادامه داد: سلامت مواد غذایی در آزمایشگاههای دولتی و خصوصی کشور که دارای تاییدیه از سازمان غذا و دارو، سازمان دامپزشکی و سازمان ملی استاندارد است، کنترل میشود.
وجود سم در غذاها؛ برابر با ابتلا به بیماریهای حاد و مزمن
وی در پاسخ به این سوال که اگر سلامت مواد غذایی کنترل نشود چه تاثیری در سلامت عمومی مردم دارد؟ گفت: طبیعتا سموم در مقادیر بالاتر از حد مجاز که در غذاها وجود دارد میتواند منجر به ابتلا به بیماریهای حاد ومزمن شود.
یزدان پناه با تاکید بر این که بر مبنای مطالعات علمی اثرات سمی آلایندههای مواد غذایی در بدن مشخص شده است، توضیح داد: بخشی از این اطلاعات را سازمان بهداشت جهانی از منابع علمی استخراج میکنند و میزان سموم در مواد غذایی توسط سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد(fao) تهیه میشود و در ادامه نیز کمیتههای تخصصی این سازمانها با انجام ارزیابی خطر، حدود مجاز سموم در مواد غذایی را اعلام میکنند.
بنابراعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، این استاد دانشگاه، تاکید کرد: وظیفه اصلی سازمانهای نظارتی پایش روتین محصولات است؛ چراکه اگر میزان سموم موجود بالاتر از حد استاندارد باشد خطرات جدی را برای انسان ایجاد میکند.