عوارض ناشی از واکسن به طور معمول از ۱۲ ساعت تا کمتر از ۷ روز بعد از تزریق واکسن کرونا به طور متغیر و خفیف در بعضی افراد ممکن است رخ دهد و در موارد بسیار نادر برخی عوارض ممکن است یک ماه بعد از واکسیناسیون بروز یابد که این عوارض شامل تب، بدن درد و خستگی، ضعف و بیحالی، تهوع و استفراغ، اسهال، یبوست و بیاشتهایی است و توصیه ما در این حالات مصرف مایعات و غذاهای آبدار، میوهجات، سبزیجات، لبنیات، گوشت، دل و جگر، زرده تخممرغ، غلات سبوس دار، حبوبات، مغزها، منابع غذایی ویتامینهای گروه “بی”، منابع غنی از امگا ۳، منابع غذایی منیزیم دار، ترکیبات حاوی کافئین، منابع غذایی حاوی ب۶، ب ۱۲ و ب ۲ و شربت عسل با کنترل قند خون است، ضمن اینکه افزودن دارچین، زنجبیل و سیاهدانه به غذاها هم توصیه میشود.
هم زمان با شتاب گرفتن تدریجی روند تزریق واکسن کرونا به گروه های سنی مختلف در کشور، به نظر میرسد بسیاری از مردم نسبت به رفتار تغذیهای بعد از آن و نیز مراقبتهای لازم، نیازمند اطلاعات کافی و مفید از سوی کارشناسان حوزه بهداشت و درمان هستند. به عقیده پزشکان و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان، تردیدی نیست که رعایت برخی نکات تغذیهای و پرهیز از مصرف برخی غذاها، میتواند باعث ارتقای سلامت و تقویت کارایی سیستم ایمنی بدن افراد شود که این وضعیت مانع از بروز علائم و عوارض احتمالی ناشی از تزریق واکسن کرونا در آنان خواهد شد. توصیه می شود که شب قبل از واکسیناسیون خواب خوب و راحتی داشته باشید و به طور کلی بهداشت خواب را رعایت کنید.
این روزها برای بسیاری از افراد، که برای واکسیناسیون علیه ویروس کرونا آماده میشوند یا این واکسن را تزریق کرده اند، این سوال مطرح میشود که قبل و بعد از تزریق واکسن کرونا چه نکاتی را در تغذیه و رفتار خود باید رعایت کنند تا بیشتر به ایمنی آنها کمک شود. به طور کلی می توان گفت ضروری است افراد با مواد غذایی که به سلامت و افزایش کارایی سیستم ایمنی بدن آنان در زمان واکسیناسیون کمک میکند، آشنا شوند تا بتوانیم علائم و عوارض احتمالی ناشی از تزریق واکسن کرونا را به حداقل رسانده و سیستم ایمنی خود را در برابر این بیماری موذی تقویت کنند.
در زمان تزریق واکسن کرونا فرد نباید ناشتا باشد، زیرا ممکن است پس از تزریق واکسن دچار سرگیجه یا اُفت فشار شود که برای جلوگیری از بروز این مشکلات در هنگام واکسن زدن، لازم است افراد صبحانه یا میان وعده سادهای مصرف کرده و شب قبل از واکسیناسیون نیز غذای سبکی مانند سوپ حاوی مرغ، سبزیهای سبز تیره تازه (اسفناج، جعفری و کلم بروکلی) میل کنند که این موضوع به ویژه در مورد افرادی که ترس از آمپول زدن دارند، حتما باید رعایت شود. همچنین مصرف شیر، میوه، تخممرغ و لقمه نان و پنیر، همراه با سبزیجاتی مثل گوجه فرنگی، خیار و غیره به عنوان صبحانه یا میان وعده قبل از تزریق واکسن کرونا توصیه میشود.
توصیه دیگر ما این است که فرد شب قبل از واکسیناسیون، خواب خوب و راحتی داشته باشد و بهداشت خواب را رعایت کند، زیرا خواب کافی و آرام یکی از رازهای سلامت و طول عمر انسان، همراه با زندگی بانشاط است و نقش مهمی در آمادهسازی سیستم ایمنی بدن و تقویت آن ایفا میکند. بنابراین باید از کار کردن با هرگونه دستگاه الکترونیکی همچون تلفن همراه و کامپیوتر و تماشای طولانی مدت تلویزیون، حداقل یک ساعت قبل از خواب تا حد امکان پرهیز شود، این کار باعث میشود فرد بتواند خواب راحت و عمیقی داشته باشد و بدن وی در آرامش کامل تا صبح استراحت کند. از سوی دیگر مصرف غذاهای ساده و سبک میتواند زمینه ساز یک خواب خوب باشد، که باید سعی کرد بین مصرف شام و زمان خواب حدود ۲ ساعت فاصله بیفتد، ضمن اینکه مصرف یک لیوان شیر گرم به داشتن یک خواب راحت کمک میکند.
در زمانهای قبل و بعد از تزریق واکسن کرونا کدام ماده غذایی باید بیشتر مصرف شود
در زمانهای قبل و بعد از تزریق واکسن کرونا مصرف آب و مایعات فراوان، مواد غذایی ضدالتهاب، مصرف بیشتر سبزیها و میوهها، مصرف منابع غذایی پروتئینی و مکمل ویتامین “د” توصیه میشود.
در زمانهای قبل و بعد از تزریق واکسن کرونا باید از مصرف فست فودها، غذاهای چرب، سنگین و پرنمک و تنقلات شور و نوشیدنیهای خیلی شیرین موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شوند و زمینه را برای ابتلا به انواع بیماریها از جمله کرونا فراهم میکند که همواره باید از مصرف بیرویه آنها پرهیز کرد ؛ همچنین توصیه میشود به منظور عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن، قبل و پس از واکسیناسیون از مصرف اینگونه غذاها خودداری شود، ضمن اینکه از مصرف روغنهای نباتی جامد و نیمه جامد، روغنها و چربیهای حیوانی به دلیل تحریک و ایجاد التهاب، پرهیز شود.
بررسی ها نشان داده است که فوتیهای ناشی از کرونا در جمعیت بالای ۷۰ سال کاهش یافته و میانگین سنی فوتشدگان از ۶۲ به ۵۳ رسیده که گسترش تزریق واکسن کرونا در سنین بالا و همچنین ابتلا به سویه هندی آن در سنین پایینتر علت اصلی آن مطرح شده است. اکنون دوران خودمراقبتی و آگاهسازی است، به طوری که هر فرد باید از خود و اطرافیانش مراقبت کند و با مشاهده علائمی مانند گلودرد، تب، بیحالی، کسالت، کوفتگی و آبریزش بینی خود را قرنطینه کرده و رعایت پروتکلهای بهداشتی شامل ماسک زدن، دوری از تجمع و رعایت فاصلهگذاری اجتماعی را جدی بگیرد.
اقداماتی که باید بعد از تزریق واکسن کرونا انجام دهید
استراحت کافی
توصیه می شود که شب قبل از تزریق واکسن کرونا خواب خوب و راحتی داشته باشید و به طور کلی بهداشت خواب را رعایت کنید. خواب کافی همراه با آرامش، نقش مهمی در آماده سازی سیستم ایمنی بدن و تقویت آن ایفا می کند. خواب خوب، آرام و پیوسته به دفع مواد زاید بدن کمک می کند، شب قبل از تزریق واکسن کرونا از کار کردن با هرگونه دستگاه دیداری الکترونیکی (موبایل، کامپیوتر و تلویزیون) تا حد امکان پرهیز شود، این کار باعث می شود بتوانید خواب راحت و عمیقی را تجربه کنید و بدن شما بتواند در آرامش کامل تا صبح استراحت کند.
تغذیه مناسب
مواد غذایی ضد التهاب، از جمله یک رژیم غذایی سالم که در طولانی مدت رعایت شود پاسخ ایمنی بدن را بهبود بخشده و به ما کمک می کند تا بهتر با عفونت ها مبارزه کرده و پاسخ ایمنی به تزریق واکسن کرونا را تقویت کرد. مصرف بیشتر غذاهای تازه و طبیعی مانند میوه ها، سبزیجات، ماهی های چرب، آجیل و مغز دانه ها به کارکرد بهتر سیستم ایمنی بدن شما کمک می کند زیرا التهاب کمتری در بدن ایجاد می کند.
خوردن غذاهای ضد التهاب پس از تزریق واکسن کرونا می تواند موثر باشد بطور مثال زردچوبه جزو ادویه ای است که خاصیت ضد التهابی دارد و می توانید آنرا به غذا اضافه کرده و یا در چای مصرف کنید. همچنین ماهی نوعی غذای ضد التهاب محسوب می شود. ماهی آزاد، خال مخالی، ساردین و شاه ماهی و روغن ماهی بیشترین امگا ۳ را به عنوان عامل ضد التهابی دارند. آجیل، بادام، گردو و روغن زیتون فرابکر نیز از مواد غذایی ضد التهاب محسوب می شوند.
مواد مغذی تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، خوردن غذای بسیار مغذی حاوی انواع ویتامین ها و مواد معدنی بویژه زینک و ویتامین “ث” به سیستم ایمنی بدن کمک می کند. البته این به آن معنی نیست که مصرف مکمل ها سبب عملکرد بهتر واکسن می شود. منابع غذایی ریزمغذی ها عبارتند از انواع میوه و سبزی تازه فصل و لبنیات.
تامین آب بدن به میزان کافی قبل و بعد از تزریق واکسن کرونا بسیار مهم است. مصرف مایعات کافی نه تنها سبب عملکرد بهتر بدن در شرایط جدید واکسیناسیون می شود، بلکه، سبب می شود از افت فشار افرادی که معمولا ترس از آمپول و یا واکسن دارند نیز جلوگیری کند. افرادی که ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، فشار خون بالا یا بیماری های ریوی دارند در خصوص میزان مصرف مایعات باید با پزشک خود مشورت کنند. مواد غذایی آبدار مانند میوه ها، سبزیجات، انواع سوپ و آبگوشت علاوه برکمک به تامین آب بدن، سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می کند. همچنین در صورت ایجاد تب بعد از واکسیناسیون، توصیه می شود مایعات به میزان فراوان نوشیده شود.
در خصوص غذاهایی که باید از مصرف آنها پرهیز شود هم باید از مصرف غذاهای فرآوری شده، نه فقط هنگام تزریق واکسن، بلکه در تمام طول سال پرهیز کرد، روغن های گیاهی مانند روغن ذرت، روغن سویا و سایر مواد غذایی فرآوری شده (مانند فست فود، غذاهای سرخ شده و غذاهای کنسروی) که معمولا در بدن ایجاد التهاب می کنند، نیز اجتناب شود.
واکسن کرونا سینوواک چین دُز سوم میخواهد
نتایج یک بررسی جدید از سوی متخصصان چینی نشان می دهد آنتی بادی های تولید شده با تزریق واکسن کرونا سینوواک از حدود شش ماه پس از تزریق دُز دوم در اکثر دریافت کنندگان واکسن به کمتر از آستانه آن کاهش پیدا می کند و تزریق دُز سوم می تواند اثربخشی آن را تقویت کند. نتایج این بررسی نشان می دهد آنتی بادی های تولید شده با تزریق واکسن سینوواک از حدود شش ماه پس از تزریق دُز دوم در اکثر دریافت کنندگان واکسن به کمتر از آستانه آن کاهش پیدا می کند و تزریق دُز سوم می تواند اثربخشی آن را تقویت کند.
محققان چینی یافته های بدست آمده را بر اساس مطالعه نمونه خون افراد سالم ۵۹- ۱۸ سال منتشر کردند. در این مطالعه مشخص شد افرادی که دو دُز واکسن را با فاصله دو یا چهار هفته دریافت کرده اند، پس از گذشت شش ماه به ترتیب تنها از ۱۶.۹ و ۳۵.۲ درصد از سطح آنتی بادی خنثی کننده ویروس کرونا، بالاتر از آستانه برخوردار بودند. این ارزیابی براساس داده های دو گروه و با حضور بیش از ۵۰ داوطلب بوده است، در حالیکه در این مطالعه دُز سوم به ۵۴۰ داوطلب تزریق شد.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، نتایج این مطالعه نشان داد: هنگامی که داوطلبان برخی گروه ها دُز سوم واکسن کرونا را حدود شش ماه بعد از مرحله دوم تزریق کردند، سطح آنتی بادی خنثی کننده ۲۸ روز پس از تزریق دُز دوم حدود سه تا پنج برابر افزایش یافت.
سوئدیها واکسن کرونا استنشاقی می سازند
محققان سوئدی در حال آزمایش یک واکسن کرونا استنشاقی برای مبارزه با کووید-۱۹ هستند. اینگمو اندرسون، شیمیدان مطرح سوئدی در آزمایشگاههای دهکده مدیکون که یکی از بزرگترین پارکهای علم و فناوری سوئد است، یک ماده استنشاق پلاستیکی نازک به اندازه نصف یک جعبه کبریت را ابداع کرده است که میتواند انقلابی در واکسنهای کووید ۱۹ باشد.
تیم وی امیدوار است که این محصول کوچک بتواند نقش مهمی در مبارزه جهانی با ویروس کرونا داشته باشد و به مردم اجازه دهد نسخههای پودری واکسنهای آینده را در خانه مصرف کنند. این کار حتی ممکن است مصرف واکسن کرونا به شکل قرص را هم مهیا کند. تولید این نوع واکسن کرونا آسان و ارزان است. کافی است لایه پلاستیکی نازک را از روی آن بردارید تا دستگاه استنشاق واکسن فعال شود و سپس آن را در دهان خود قرار دهید و دم و بازدم عمیق انجام دهید تا واکسن وارد بدن شود.
واکسن کرونا از پروتئینهای تولید شده توسط ویروس کووید ۱۹ استفاده میکند که برخلاف سایر پلتفرمهای استفاده شده توسط واکسنهای فایزر، مدرنا و آسترازنکا است و میتواند تا دمای ۴۰ درجه سانتیگراد را تحمل کند. تحمل دمایی در واقع یک تفاوت عمده با شرایط لازم برای ذخیره واکسنهای رایج ویروس کروناست که توسط سازمان بهداشت جهانی تأیید شدهاند و همه بهصورت مایع هستند. واکسنهای فعلی قبل از انتقال به یخچال باید در ویالهای شیشهای مقاوم در دمای پایین منفی ۷۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود، در غیراینصورت کارایی خود را از دست میدهند.
اولا وینکوئیست، بنیانگذار استارتآپ ISR و استاد ایمونولوژی در انستیتوی کارولینسکا، میگوید: نقطه عطف واکسن پودری این است که شما میتوانید آن را خیلی راحت و بدون زنجیره سرما توزیع کنید و بدون نیاز به ارائهدهندگان خدمات بهداشتی، در اختیار مردم قرار دهید.
این شرکت هماکنون واکسنهای خود را روی نسخههای مختلف ویروس کرونا ازجمله بتا (آفریقای جنوبی) و آلفا (انگلیس) آزمایش میکند. باور سازندگان این است که میتواند بهویژه در سرعت بخشیدن به واکسیناسیون در آفریقا، جایی که هماکنون هیچ تولیدکننده واکسن داخلی ندارند و آب و هوای گرم و منابع محدود برق باعث ایجاد چالشهای اساسی در هنگام ذخیرهسازی و تحویل واکسنهای فعلی کووید-۱۹ شده است، مفید واقع شود.
اگرچه شرکتهای ISR و Iconovo بودجه کافی برای شروع مطالعات انسانی در ۲ ماه آینده را جمعآوری کردهاند اما این واکسن کرونا تاکنون فقط روی موشها آزمایش شده است. اما در جامعه پزشکی درباره آن خوشبینی وجود دارد و اگر واکسنهای پودری مانند واکسیناسیون فعلی موفقیت آمیز باشد، میتواند در پاسخ جهانی به بیماری همه گیر ویروس کرونا انقلابی ایجاد کند و همچنین ذخیره و توزیع واکسن سایر بیماریها را آسان کند.