اگر زوجی علارغم داشتن روبط جنسی متعدد و بدون استفاده از روشهای پیشگیری بارور نشوند در تعریف ناباروری قرار میگیرند. از هر هفت نفر تقریبا یک نفر دچار ناباروری میشود. کاهش تولید اسپرم میتواند یکی از دلایل ناباروری در مردان باشد. عملکرد غیر عادی و یا انسداد اسپرم باعث بروز اختلال در تولید اسپرم میشود. عوامل متعددی میتوانند باعث ناباوری در مردان شوند که در ادامه آنها را با هم مرور میکنیم.
دلایل وجود ناباروری در مردان
ناباروری در مردان مسالهی بسیار پیچیدهای است. دلایل زیادی باعث بروز ناباروری در مردان میشوند:
دلایل پزشکی
*واریکوسل: بیماری واریکوسل به متورم شدن رگها همراه است و منجر به کاهش تولید اسپرم میشود.
*عفونت و التهاب: التهاباتی مانند التهاب اپیدیدیم یا التهاب بیضه، عفونتهای جنسی، بیماری سوزاک و اچ آی وی در تولید اسپرم بسیار موثرند.
*تومورها: تومورها ممکن است باعث ناباروری در مردان شوند.
*عدم تعادل هورمونها: عدم تعادل در تولید هورمون تیروئید، هیپوفیز و غدد آدرنال باعث بروز ناباوری در مردان میشود.
*داشتن مشکل در برقراری رابطهی جنسی: داشتن مشکلات جنسی که در ادامه مرور میکنیم ممکن است موجب بروز ناباروری در مردان شوند:
- زودانزالی
- مشکل در نعوظ
- داشتن مشکلات آناتومیکال
*نقص کروموزوم: بعضی از مشکلات ژنتیکی که باعث ناباوری میشوند موارد زیر را شامل میشوند:
- سندروم کلاین فلتر
- فیبروز کیستیک
- سندروم کالمن
- سندورم کارتاژنر
*سابقهی داشتن جراحی: سابقهی داشتن جراحیهایی مانند جراحی وازکتومی، جراحیهای بیضه و جراحی پروستات منجر به ناباروری در مردان میشود.
دلایل محیطی
قرار گرفتن در محیط هایی که در ادامه بیان میکنیم تولید اسپرم را کاهش میدهد و منجر به ناباوری در مردان میشود:
- قرار گرفتن در محیط دارای مواد شیمیایی
- قرار گرفتن در معرض گرما
- قرار گرفتن در معرض اشعهی ایکس
سبک زندگی
- استرس: استرس باعث اختلال در تولید هورمون و در نتیجه کاهش تولید اسپرم و ناباروری میشود.
- اضافه وزن: احتمال ناباوری در مردانی که اضافه وزن دارند بیشتر است.
- استعمال دخانیات: کسانی که سیگار میکشند بیشتر در معرض ناباروری قرار دارند.
علائم ناباروری در مردان
عوامل متعددی میتوانند منجر به ناباروری در مردان شود در ادامه این عوامل را با هم مرور میکنیم:
- مشکل در عملکرد جنسی: اگر نعوظ مشکل باشد و یا گرایش جنسی کم باشد احتمال ناباروری در مرد وجود دارد.
- بروز درد، تورم، غده در بیضه یکی دیگر از علائم ناباروری در مردان است.
- رشد غیرعادی سینه
- حجم کم مادهی منی
- کاهش رویش موهای صورت و بدن از علائم داشتن اختلال هورمونی و کروموزونی و در نتیجه ناباروری است
- از دست دادن حس بویایی
- بروز عفونت تنفسی
- کاهش یا فتن تولید اسپرم
تشخیص ناباوری در مردان
برای تشخیص ناباروری در مردان، پزشک اقدامات و آزمایشات زیر را انجام میدهد:
- تحلیل منی
- آزمایش ادرار بعد از انزال
- سونوگرافی ترانس رکتال
- نمونه برداری از بیضه
- تست خون
- آزمایش ژنتیک
درمان ناباروری
روشهای زیادی برای درمان ناباروری در مردان وجود دارند. این روشها به علت بروز ناباروری در مردان بستگی دارد. خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی و پدید آمدن روشهای درمانی جدید، ناباوری در 65% موارد برطرف میشود.
به یاد داشته باشید که اگر در سنین پایین اقدام به درمان ناباروری کنید احتمال بهبود شما بسیار بیشتر است. روشهای درمان ناباوری شامل موارد زیر میشوند:
- عمل جراحی: مشکلات تولید اسپرم هنگام انزال با عمل جراحی برطرف میشوند. جراحی میتواند عواملی مثل واریکوسل که منجر به ناباروری میشود را از بین ببرد.
- دارو درمانی: دربیشتر مواقع دارو درمانی با هدف انتقال راحتتر اسپرم انجام میشود. استفاده از دارو میتواند مشکلاتی مانند عدم تعادل هورمونها را نیز برطرف کند.
- درمان با روش ICSI: زمانی که ناباروری از سوی مرد است، میتوان از تزریق اسپرم به رحم و یا روش ICSI استفاده کرد.
- درمان با روش IUI: اگر اسپرمهای مرد از قدرت تحرک کمی برخودار باشند میتوان از روش IUI برای درمان استفاده کرد. در این روش با استفاده از تهجیزات خاص اسپرم مرد تخلیه میشود و به داخل رحم زن منتقل میشود.
زمان مراجعه به پزشک
اگر بعد از یک سال رابطهی جنسی مداوم و بدون محافظت باردار نشدید به پزشک مراجعه کنید. اما اگر موارد زیر شامل حال شما میشود باید زودتر به پزشک مراجعه کنید:
- مشکل در نعوظ و انزال و وجود مشکلات دیگر در عملکرد جنسی
- وجود درد، تورم و غده در بیضه
- سابقهی داشتن پروستات و اختلالات جنسی
- داشتن شریک جنسی که بیشتر از 35 سن دارد.
- سابقهی جراحی بیضه یا جراحی الت تناسلی
راههای پیشگیری
موارد زیر در پیشگیری از ناباروری موثرند:
- از استعمال دخانیات بپرهیزید
- در معرض مواد شیمیایی و گرما قرار نگیرید
- داشتن وزن مناسب
- کاهش استرس
- از سونا و حمام آب داغ طولانی مدت بپرهیزید
- لباس های زیر راحت بپوشید
ریسک فاکتورهای ناباروری در مردان
عوامل خطرزا در ناباروری در مردان شامل موارد زیر میشوند:
- استعمال دخانیات
- مصرف الکل
- استفاده از داروهای خاص
- داشتن اضافه وزن
- داشتن عفونت
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
- داشتن بیماری زمینهای
- عوامل ژنتیکی
