گاها دیده می شود علائمی در افراد وجود دارد که نشان دهنده خطر ابتلا به دیابت است. در این صورت آزمایشاتی باید انجام شود تا متخصص به صورت دقیق بتواند در مورد ابتلا و یا عدم ابتلا به این بیماری، نظر بدهد. یکی از این آزمایشات، تست هموگلوبین A1C است. این نوع هموگلوبین می تواند با اتصال به گلوکز، گیکوزیله شود. در این آزمایش، درصد هموگلوبین گلیکوزیله شده را اندازه گیری کرده و از این طریق سطح گلوکز خون تعیین می شود. هر اندازه این مقدار هموگلوبین در خون زیاد باشد، تعیین کننده سطح بالاتری از گلوکز در خون است در نتیجه خطر ابتلا به دیابت وجود دارد. بعد از اینکه تشخیص بیماری قطعی شد، در زمان های مشخص به دستور متخصص باید این آزمایش انجام شود تا شرایط درمان کنترل گردد.
آزمایش هموگلوبین A1C یا آزمایش HbA1c یا آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله برای تعیین خطر ابتلا به دیابت به پزشک کمک می کند. از این آزمایش برای کمک به تشخیص دیابت و شرایط پیش دیابت استفاده می گردد. آزمایش هموگلوبین A1C برای نظارت بر روند درمان دیابت و کمک به تصمیم گیری در مورد داروها و روند درمان شما درخواست می گردد.
آزمایش هموگلوبین A1C به عنوان بخشی از بررسی های پزشکی یا هنگامی که شما عوامل خطر یا علائم دیابت دارید؛ بعد از اولین تشخیص با دیابت ، هر 3-4 ماه یا حدود 120 روز برای اطمینان از برآورده شدن اهداف گلیسمیک و یا حفظ آن ها یا برای تغییر برنامه درمانی شما استفاده می شود. برای انجام این آزمایش با وارد کردن سوزن به داخل رگ ورید در بازو یا پشت دست، نمونه خون گرفته می شود یا یک قطره خون از انگشت شما گرفته می شود. هیچ آمادگی قبلی خاصی برای انجام این آزمایش مورد نیاز نمی باشد.
در آزمایش هموگلوبین A1C چه چیزی مورد بررسی قرار می گیرد؟
آزمایش هموگلوبین A1c که به آن A1c یا هموگلوبین گلیکوزیله شده نیز گفته می شود ، هموگلوبینی است که گلوکز به آن وصل شده است. آزمایش هموگلوبین A1c با اندازه گیری درصد هموگلوبین گلیکوزیله شده در خون ، میزان گلوکز خون را طی 2 تا 3 ماه گذشته ارزیابی می کند.
هموگلوبین یک پروتئین حمل کننده اکسیژن است که در گلبول های قرمز خون (RBCs) یافت می شود. چندین نوع هموگلوبین طبیعی وجود دارد ، اما شکل غالب – حدود 95-96٪ – هموگلوبین A است. از آنجا که گلوکز در خون گردش می کند ، برخی از آن به طور خود به خود به هموگلوبین A متصل می شوند.
هرچه سطح گلوکز در خون بالاتر باشد ، هموگلوبین گلیکوزیله شده بیشتری تشکیل می شود. هنگامی که گلوکز به هموگلوبین متصل شد ، برای عمر گلبول قرمز – به طور معمول حدود 120 روز – در آنجا باقی می ماند. شکل غالب هموگلوبین گلیکوزیله شده با عنوان A1c گفته می شود. A1c به صورت روزانه تولید می شود و به آرامی از خون پاک می شود زیرا RBC های قدیمی تر می میرند و RBC های جوانتر (با هموگلوبین غیر گلیکوزیله) جای آن ها را می گیرند.
آزمایش هموگلوبین A1c ممکن است برای غربالگری و تشخیص دیابت یا خطر ابتلا به دیابت مورد استفاده قرار گیرد. استانداردهای مراقبت پزشکی در دیابت از انجمن دیابت آمریكا (ADA) اعلام كرده است كه ممكن است بیماری دیابت براساس معیارهای A1c یا معیارهای گلوكز خون تشخیص داده شود (مثلاً قند خون ناشتا (FBG) یا آزمایش تحمل گلوكز 2 ساعته). (جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش قند خون و تفسیر نتایج آن می توانید به مقاله آزمایش قند خون یا آزمایش انسولین مراجعه فرمایید.)
آزمایش هموگلوبین A1c همچنین برای نظارت بر درمان افراد مبتلا به دیابت استفاده می شود. این کار کمک می کند تا میزان کنترل سطح گلوکز شما با گذشت زمان به خوبی کنترل شود. برای اهداف نظارتی ، A1c كمتر از 7٪ كنترل قند خون و خطر ابتلا به عوارض دیابتی را در بیشتر افراد مبتلا به دیابت نشان می دهد.
با این حال ، ADA و اتحادیه اروپا برای مطالعه دیابت (EASD) توصیه می کنند که مدیریت کنترل گلوکز در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 “بیمار محور” باشد. توصیه می شود افراد برای انتخاب هدفی که منعکس کننده وضعیت سلامت فردی هر فرد باشد و با توازن در برابر خطرات و مزایا همکاری نزدیکی با پزشک مراقبت های بهداشتی داشته باشند.
از آزمایش هموگلبین A1C چگونه استفاده می شود؟
- غربالگری و تشخیص
- آزمایش هموگلوبین A1c ممکن است برای غربالگری و تشخیص دیابت و پیشگیری از دیابت در بزرگسالان استفاده شود.
- با این حال ، آزمایش هموگلوبین A1c نباید در موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:
- غربالگری دیابت مرتبط با فیبروز کیستیک
- تشخیص دیابت حاملگی در زنان باردار
- تشخیص دیابت در کودکان و نوجوانان
- افرادی که اخیراً خونریزی شدید یا انتقال خون داشته اند
- مبتلایان به بیماری مزمن کلیه یا بیماری کبدی
- مبتلایان به اختلالات خونی مانند کم خونی فقر آهن و کم خونی مرتبط با ویتامین B12
افراد دارای برخی از انواع اختلالات مرتبط با هموگلوبین (به عنوان مثال ، بیماری سلول داسی یا تالاسمی) در این موارد ، از آزمایش قند خون ناشتا ، تست تحمل گلوکز خوراکی یا آزمایش فروکتوزامین برای غربالگری یا تشخیص دیابت استفاده می شود.
آزمایش هموگلوبین A1c همچنین برای نظارت بر کنترل قند خون در مبتلایان به دیابت به مرور زمان استفاده می شود. هدف مبتلایان به دیابت ، تا آن جا که امکان دارد نگه داشتن سطح قند خون در حد معمول است. این امر به برای حداقل رساندن عوارض ناشی از افزایش سطح گلوکز مزمن ، مانند صدمات پیشرونده در اعضاء بدن مانند کلیه ها ، چشم ها ، سیستم قلبی عروقی و اعصاب کمک می کند.
بر خلاف نتایج گلوکز ، که اطلاعاتی در مورد وضعیت گلیسمی شخص به طور دقیق برای زمان جمع آوری خون ارائه می دهد ، نتیجه آزمایش هموگلوبین A1c تصویری از میزان متوسط گلوکز خون در طی 2-3 ماه گذشته را نشان می دهد. این امر می تواند به مبتلایان به دیابت کمک کند و پزشکان مراقبت های بهداشتی آنها بدانند که آیا تدابیری که برای کنترل دیابت آنها انجام می شود موفقیت آمیز هستند یا نیاز به تعدیل دارند.
A1c معمولاً برای کمک به افراد تازه تشخیص داده شده به دیابت ، تعیین می کند که میزان قند خون کنترل نشده آنها در طی 2-3 ماه گذشته چقدر افزایش یافته است. آزمایش چندین بار تا رسیدن به حد مطلوب گلوکز انجام می شود.
آزمایش هموگلوبین A1C چه زمانی سفارش داده می شود؟
غربالگری و تشخیص A1c
ممکن است به عنوان بخشی از معاینه پزشکی درخواست داده شود یا شخصی به دلیل علائم کلاسیک زیر یا علائم افزایش قند خون (هایپرگلیسمی) مانند دیابت مشکوک به دیابت باشد:
- افزایش عطش و نوشیدن مایعات
- افزایش ادرار
- افزایش اشتها
- خستگی
- تاری دید
- عفونت هایی که به کندی خوب می شوند
آزمایش هموگلوبین A1c ممکن است در بزرگسالانی که اضافه وزن دارند با عوامل خطر اضافی زیر نیز در نظر گرفته شود:
- عدم تحرک جسمی
- خویشاوند درجه یک (خواهر و برادر یا والدین) مبتلا به دیابت
- نژاد یا قومیت پرخطر (به عنوان مثال ، آمریکایی های آفریقایی ، لاتین ، آمریکایی های بومی ، آمریکای آسیایی ، جزیره اقیانوس آرام)
- فشار خون بالا
- پانل لیپید غیر طبیعی (کلسترول HDL کم و یا تری گلیسیرید بالا)
- زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
- تاریخچه بیماری های قلبی عروقی
- سایر شرایط بالینی مرتبط با مقاومت به انسولین
انجمن دیابت آمریکا توصیه می کند آزمایش هموگلوبین A1c را در سن 45 سالگی برای افراد دارای اضافه وزن یا چاقی شروع کنید. اگر نتیجه طبیعی باشد ، آزمایش باید حداقل با فاصله 3 ساله با توجه به آزمایش های مکرر بسته به نتایج اولیه و وضعیت خطر ، یا وقتی علائم کلاسیک یا علائم افزایش قند خون مشاهده می شود ، تکرار شود.
افرادی که به دیابت مبتلا نمی شوند اما مصمم هستند که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت (پیش دیابت) باشند ، باید سطح A1c خود را حداقل سالانه آزمایش کنند.
نظارت بسته به نوع دیابت که فرد دارد ، چقدر دیابت فرد کنترل می شود و طبق توصیه پزشک معالج بهداشت ، آزمایش A1c ممکن است سالانه 2 تا 4 بار اندازه گیری شود. ADA در صورت دستیابی به اهداف درمانی و کنترل قند خون پایدار ، آزمایش A1c را برای مبتلایان به دیابت حداقل دو بار در سال توصیه می کند. هنگامی که شخصی برای اولین بار به دیابت مبتلا شد یا سطح بهینه گلوکز حاصل نشد ، ممکن است آزمایش هموگلوبین A1c به صورت سه ماهه سفارش داده شود.
نتیجه این تست A1C چه چیزی را نشان می دهد؟
در غربالگری و تشخیص ، برخی از نتایج که مشاهده می شود عبارتند از:
– فردی که دیابت ندارد: نتیجه A1c کمتر از 5.7٪ (39 میلی مول در مول)
– دیابت: سطح A1c 6.5٪ (48 میلیمول در مول) یا بالاتر است
– افزایش خطر ابتلا به دیابت در آینده (پیش دیابت): نتیجه A1c از 5.7 تا 6.4٪ (39-46 میلی مول در مول)
برای نظارت بر کنترل گلوکز ، A1c در حال حاضر به صورت درصد گزارش شده است و برای اکثر مبتلایان به دیابت توصیه می شود که هدف آنها نگه داشتن هموگلوبین A1c خود در زیر 7٪ باشد. هر چه آنها بتوانند A1c خود را كمتر از 7٪ نگه دارند بدون آنكه تجربه قند خون بیش از حد كم (هیپوگلیسمی) داشته باشند ، بهتر می توانند دیابت خود را كنترل كنند. با افزایش A1c ، خطر عوارض نیز وجود دارد.
با این وجود ، اگر مبتلا به دیابت نوع 2 هستید ، ممکن است با مشورت پزشک مراقبت های بهداشتی ، هدف A1c خود را انتخاب کنید. این هدف ممکن است به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد ، از جمله طول مدت زمانی که از زمان تشخیص ، وجود سایر بیماری ها و همچنین عوارض دیابت (مثلاً اختلال در بینایی یا از بین رفتن آن، آسیب کلیه) ، خطر عوارض ناشی از هیپوگلیسمی ، امید به زندگی محدود و اینکه آیا شخص دارای سیستم پشتیبانی و منابع مراقبت های بهداشتی است که به راحتی در دسترس است، متغیر باشد.
به عنوان مثال ، یک فرد مبتلا به بیماری قلبی که سال ها با دیابت نوع 2 زندگی کرده و عوارض دیابتی نداشته است ، ممکن است هدف A1c بالاتری داشته باشد (مثلاً 7.5٪ -8.0٪) که توسط پزشک معالج خود تنظیم شده باشد ، در حالی که کسی که سالم است و در وضعیت متعادلی قرار دارد تا زمانی که قند خون خطر مهمی نداشته باشد، می تواند دارای هدف پایین تری باشد (به عنوان مثال 6.0–6.5).
جواب آزمایش هموگلوبین A1c همچنین ممکن است نتیجه بیان شده در واحدهای SI (میلی مول در مول) و یک قند متوسط متوسط (EAG) تخمین زده شود ، که نتیجه محاسبه شده بر اساس سطح هموگلوبین A1c است. گلوکز متوسط تخمین زده شده (EAG) میزان گلوکز را بطور غیرمستقیم طی یک دوره 2-3 ماه قبل از اندازه گیری A1c منعکس می کند.
هدف از گزارش EAG کمک به یک فرد در ارتباط نتایج A1c با سطوح روزانه کنترل گلوکز و آزمایشات آزمایشگاهی گلوکز است. فرمول eAG درصد A1c را به واحد mg / dL یا mmol / L تبدیل می کند. لازم به ذکر است که EAG ارزیابی قند خون در طی چند ماه گذشته است. این دقیقاً مطابق با نتیجه آزمایش روزانه گلوکز نیست.
چرا نتایج آزمایش هموگلوبین A1c و قند خون من متفاوت است؟
فراتر از تفاوت واحدهایی که برای گزارش آنها استفاده شده است ، A1c قند خون متوسط در طول زمان حدودا سه ماهه نشان می دهد در حالی که قند خون شما آنچه را که اکنون در بدن شما اتفاق می افتد را منعکس می کند. قند خون شما تغییراتی که در قند خون شما ایجاد می شود را به طور روزانه ، اوج ها و پایین آمدن های آن را بیان می کند. هر گلوکز خون تصویری فوری است و در شرایط مختلف بدنی و تغذیه ای متفاوت است. A1c نشانه آن است که “به طور کلی” گلوکز شما طی چند ماه گذشته زیاد شده است یا “بطور کلی” طبیعی بوده است. ذاتاً به اندازه قند خون حساس نیست.
با این حال ، اگر کنترل روزانه قند خون شما پایدار باشد (خوب یا بد) ، بنابراین هم A1c و هم قند خون باید این را منعکس کنند. مهم است که زمان وقفه در ارتباط با A1c را به خاطر بسپارید. کنترل مناسب گلوکز طی 2-3 هفته گذشته به مدت چند هفته بر نتایج A1c تأثیر نخواهد داشت.
علاوه بر این ، لازم است به یاد داشته باشید که هموگلوبین گلیکوزیله شده و قند خون دو چیز متفاوت اما مرتبط با هم هستند. به دلایل نامعلوم ، ممکن است A1c برخی از افراد به طور دقیق گلوکز خون آنها را منعکس نکند.
